სოციოლოგია

ეთნიკური უმცირესობა

ეთნიკური უმცირესობების ჩართულობა სწავლებაში: ინტერვიუ ელენე ჯაჯანიძესთან

სირთულე ზოგადი განათლებიდან იწყება, რადგან ეთნიკური უმცირესობებისთვის რეგიონების საბავშვო ბაღებში არაა ორენოვანი სწავლება (როგორც ქართულ, ისე  მშობლიურ ენაზე). შესაბამისად, უკვე სკოლაში მათ უჭირთ ქართული ენის შესწავლა. გარდა ამისა, ზემოხსენებული რეგიონების სკოლებში ქართული ენის პედაგოგები ძირითადად არ ჰყავთ, ან თავადვე ეთნიკური უმცირესობის წარმომადგენელნი არიან, რომლებიც ვერ ფლობენ კარგად ქართულს. ბოლო წლებში ეს საჭირობოროტო საკითხი მეტ-ნაკლებად მოგვარდა და მუშაობენ ე.წ. “დამხმარე მასწავლებლები”. ისინი ორენოვანნი არიან და, ასე თუ ისე, კარგად იციან ქართული. მიუხედავად ამისა, მოსწავლეებისთვის მაინც რთულია  საუბარი ქართულ ენაზე, რადგან იშვიათად ურთიერთობენ ქართულენოვან, ეთნიკურად ქართველ მოსახლეობასთან.
რადიკალიზაციის მნიშვნელობა, როგორც დაბნეულობის წყარო

რადიკალიზაციის მნიშვნელობა, როგორც დაბნეულობის წყარო

ტერმინ “რადიკალიზაციის” ბოლო დროს მოჭარბებულად გამოყენებამ შეიძლება გვაფიქრებინოს, რომ მისი მნიშვნელობა ყველასთვის ერთი და გასაგებია. აღნიშნული სტატია საპირისპიროს ამტკიცებს. ტერმინი სამ შემთხვევაში გამოიყენება: უსაფრთხოების, გაერთიანებისა და საგარეო პოლიტიკის. თითოეულ მათგანს განსხვავებული წესრიგი გააჩნია და, შედეგად, ტერმინს სხვადასხვა მნიშვნელობით იყენებს. ეს დიდ ბუნდოვანებას ქმნის. ამ ვითარებაში გამოსავალი “რადიკალიზაციის” აბსოლუტური გაგებით გამოყენების შეწყვეტა გახლავთ.
შრომის კოდექსი მდევარი, shromis kodeqsi

საქართველოს შრომის კოდექსი: არსებითი და რუდიმენტული ელემენტები

შრომის სამართლის, როგორც სამართლის დარგის, წარმოშობა და ჩამოყალიბება ინდუსტრიული რევოლუციის განსაკუთრებით პირველ ხანებს უკავშირდება, რაც  ეკონომიკისა და, ზოგადად, საზოგადოების განვითარებამ განაპირობა. სამუშაოს მიმცემისა და შემსრულებლის ურთიერთობის თავისებურებიდან გამომდინარე, წარმოიშვა სამუშაოს მიმცემის მიერ უფლებამოსილების გადამეტების საფრთხე, რომლისგან დაცვაც საჭირო გახდა.  შრომის სამართალი აწესრიგებს ურთიერთობებს დასაქმებულსა და დამსაქმებელს შორის. იქიდან გამომდინარე, რომ დიდი გავლენის მქონე უშუალოდ დამსაქმებელია, რომელიც ადგენს დასაქმებული პირისათვის შრომის შესაბამის პირობებს, ანაზღაურებასა და სხვა მთელ რიგ გარემოებებს, საჭირო გახდა ამ ურთიერთობის სამართლებრივი განსაზღვრა. ეს მსაზღვრელი  შრომის კოდექსია, რომელიც, მრავალი ავტორის (მაგალითად, ჰარი  უ. არტურსის) მოსაზრებით, უმეტესად მომუშავე პირების დაცვას ემსახურება.
აზიური სტერეოტიპი

აზიელ პერსონაჟთა სტერეოტიპული ხატი თანამედროვე კინემატოგრაფიაში: ორიენტალისტური ანალიზი

თანამედროვე კინემატოგრაფიაში გარკვეული ცრუ საზრისების ჩამოყალიბება და მათი საშუალებით ცალკეული რასობრივი თუ ეთნიკური ჯგუფების სტერეოტიპული ხატის შექმნა საკმაოდ გავრცელებულია. სიუჟეტურ ხაზებში ცალსახად გამოყოფილი იდენტობის მსაზღვრელებისა და გამორჩეული ქცევის ნაკრებების მინიჭება პერსონაჟებისთვის, თავის მხრივ, აყალიბებს ცოდნას მათი მსგავსი ადამიანების შესახებ იმ შემთხვევაში, თუ ზემოხსენებული მიდგომა მიზანმიმართულად განმეორებადი და აღქმადია. ამჯერად ვიმსჯელებ აზიელი პერსონაჟებისათვის მიკერებული მახასიათებლების თავისებურებებზე მე-20 საუკუნისა და 21-ე საუკუნის კინემატოგრაფიაში; ვეცდები გამოვყო ის ძირითადი თავისებურებები, მსგავს პერსონაჟთა ფილმებში გამოსახვისას რომ ვაწყდებით, და გავაანალიზო  საშუალებები, რომლებითაც ყალიბდება ორიენტალისტური ხატი ეთნიკურად შორეული აღმოსავლეთის ქვეყნების წარმომადგენლების შესახებ. თუმცა, უპირველეს ყოვლისა, უნდა ავხსნათ თავად ორიენტალიზმის მნიშვნელობა და ის, თუ რა შემთხვევებში გამოვიყენებთ ორიენტალისტურ თეორიებს მოცემული მსჯელობისას.
თუშეთი რიტუალები

თუშეთი: საკულტო ადგილ-სამლოცველოები და მათთან დაკავშირებული რიტუალები

თემურ თუშეთში თითოეულ საგვარეულოს თავისი სამლოცველო ხატი ჰქონდა, სადაც სადგურებდა გვარის მფარველი ღვთაება. ამ ხატთან წლის განსაზღვრულ დროს მთელი საგვარეულო იკრიბებოდა და გვარის დეკანოზიც ხალხს ამწყალობლებდა. წარმართული დროის ეს ხატები თუშეთში დღესაც მრავლადაა დაცული და თითოეულ სოფელს თავისი სამლოცველო ნიშანი აქვს, სადაც დაცულია ხატის დროშები და რიტუალური ჭურჭელი.
protest

ქართული სამოქალაქო აქტივიზმის ისტორია: ინტერვიუ მარიამ კალანდაძესთან

“მდევარის” მეთექვსმეტე ნომერში აკადემიური ინტერვიუს რუბრიკაში ქართული სამოქალაქო აქტივიზმის ისტორიას მიმოვიხილავთ. ინტერვიუს მოპასუხეა ცენტრალური ევროპის უნივერსიტეტის სოციოლოგიისა და ანთროპოლოგიის მაგისტრი, თბილისის თავისუფალი უნივერსიტეტის სოციოლოგიის ლექტორი მარიამ კალანდაძე.

მდევარი