De Re Publica, ეპიზოდი 5: იდენტობის ფორმირება-ლიტერატურა, ნაწილი 2
ვაგრძელებთ იდენტობაზე საუბარს ისევ ლიტერატურულ ჭრილში ბატონ ზაალ ჩხეიძესთან ერთად. წინა კვირის ეპიზოდიდან გემახსოვრებათ, რომ ამ თემაზე საუბრისას ჩვენ ყურადღებას ვამახვილებთ არა უშუალოდ 1918-21 წლებზე, არამედ საკითხს უფრო ზოგად ჭრილში განვიხილავთ, რათა ჯერ ქართული იდენტობის საზღვრები მოვხაზოთ ლიტერატურით, ხოლო შემდეგ გადავიდეთ პოლიტიკურ და კულტურულ შრეებზე.
ინტერვიუ გიორგი ხულორდავასთან: აღმოსავლური ლექსიკა ქართულში
ქართული ენაში დამკვიდრებულ ბევრ აღმოსავლურ სიტყვას ხშირად თავისთავად, ძირეულად ქართულად მიიჩნევენ. სინამდვილეში, ისინი აღმოსავლეთსა და საქართველოს შორის ხანგრძლივი მწიგნობრული თუ ყოფითი ურთიერთობების შედეგია. მოცემულ ინტერვიუში აღმოსავლეთმცოდნე, ირანისტი და მთარგმნელი გიორგი ხულორდავა სწორედ ამ ლექსიკურ შერევაზე, მის შედეგებსა და აღმოსავლეთ-ქართული ენობრივი ურთიერთობების დღევანდელ სახეზე ისაუბრებს.
სიმბოლური თვითმკვლელობა: თავის დაწვის რიტუალი ტიბეტურ ბუდიზმში
თავის დაწვის რიტუალი გარკვეული მოვლენის მიმართ, იქნება ეს საზოგადოებრივი თუ პოლიტიკური გარემოებები, საკუთარი უარყოფითი დამოკიდებულების გამოხატვისთვის თვითმკვლელობას გულისხმობს. თუმცა ამ შემთხვევაში პროცესს მნიშვნელოვნად აქცევს ის ფაქტი, რომ თავის დაწვის რიტუალი პროტესტის უკიდურეს ფორმად ჩამოყალიბებისთანავე თავის თავში გულისხმობს საჯაროობის აუცილებლობას. თუკი ადამიანი პროტესტის ნიშნად იწვავს თავს, მას აუცილებლად სჭირდება მაყურებელი: სწორედ მაყურებლის ცნობიერების შესაცვლელად აკეთებს თვითმკვლელი…
De Re Publica, ეპიზოდი 4: იდენტობის ფორმირება – ლიტერატურა
განვიხილავთ, თუ როგორ მოიხაზა ლიტერატურაში ქართული იდენტობის საზღვრები და როგორ განხორციელდა იგი საზოგადოებაში. მასალის სიმწირის გამო ვერ შევძლებთ, ვისაუბროთ სამწლიან პერიოდზე, მაგრამ მიმოვიხილავთ მის გარშემო ქართულ შემოქმედებას. ამ საკითხებს განვიხილავთ დღევანდელი ეპიზოდის სტუმართან, ბატონ ზაალ ჩხეიძესთან, ერთად. სანამ მასთან გადავალთ, ანი შეაჯამებს წინა პოდკასტებში განვლილ თემებს.
De Re Publica, ეპიზოდი 3: რესპუბლიკის საზღვრების დადგენა
ვაგრძელებთ საქართველოს იდენტობის ჩამოყალიბების შესახებ საუბარს. სანამ უშუალოდ დღევანდელი გადაცემის თემაზე გადავალთ, მოკლედ მინდა, რომ შევაჯამოთ ის თემები, რომლებზეც განვლილი ორი გადაცემის განმავლობაში ვისაუბრეთ. პირველი: ეს იყო საქართველოს დამოუკიდებლობის აქტის მიღება: როგორ გაიაზრეს დამფუძნებელმა მამებმა ინტელექტუალური მემკვიდრეობა და მეორე – საერთაშორისო სივრცეებში როგორ აღიარეს ჩვენი სუვერენიტეტი. რაც შეეხება დღევანდელ გადაცემას, დღეს განვიხილავთ, თუ როგორ დადგინდა…
De Re Publica, ეპიზოდი 2: საერთაშორისო აღიარება
პოდკასტ „De re publica-ს“ მეორე ეპიზოდში ვაგრძელებთ საუბარს ისტორიკოს ბექა კობახიძესთან ერთად და განვიხილავთ, როგორ მოიპოვა საქართველომ საერთაშორისო აღიარება. ეპიზოდი პირობითად ორ ნაწილად იყოფა – დასაწყისში განვიხილავთ, როგორ აღიარა დამპყრობელმა რუსეთმა ჩვენი სუვერენიტეტი 7 მაისის ხელშეკრულებით, მეორე ნაწილი კი ეთმობა შესაძლო მოკავშირეს – დასავლეთს. მიუხედავად იმისა, რომ ეპიზოდში 100 წლის წინანდელ ამბებზე ვსაუბრობთ,…
ტერიტორიული წარმოსახვა სუვერენული სახელმწიფოს ფარგლებში
კორექტორი: მარიამ გორდაძე საზღვარი, დღევანდელი გაგებით, არის ხაზი, რომელიც ყოფს ორ ქვეყანას ერთმანეთისაგან. სახელმწიფო საზღვრები გადაჯაჭვულია როგორც ეკონომიკურ, ისე სოციალურ და პოლიტიკურ საკითხებთან. ამერიკელი მკვლევარი ჯონ ჰერცი წერდა, რომ საზღვრები პირდაპირ კავშირშია სახელმწიფოებრივ უსაფრთხოებასთან. საზღვარი ერთგვარ დამცავ გარსს წარმოადგენს, რომელიც მკაფიოდაა გამოყოფილი და რომლის დაცვა სახელმწიფო სუვერენიტეტის დაცვასთან ასოცირდება. საუკუნეების განმავლობაში სახელმწიფოებისა და პოლიტიკური ერთეულების…
რა დავკარგეთ 25 თებერვალს?
1921 წლის 25 თებერვალს, ეროვნული საბჭოს მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან თითქმის სამი წლის შემდეგ, მე-11 წითელმა არმიამ თბილისი დაიკავა. ხუთკვირიანი ბრძოლის შემდეგ საქართველოს დემოკრატიულმა რესპუბლიკამ არსებობა შეწყვიტა. 18 წლის მოხალისე ჯარისკაცი მიმდინარე მოვლენების აღწერისას წერს: “ჩარხი უკუღმა გადატრიალდა, საქართველოს შვიდივე ვარსკვლავი ჩაქრა, თეთრი მერანი უფსკრულში გადავარდა”.
De Re Publica, ეპიზოდი 1
პოდკასტი De re publica-ს პირველ ეპიზოდში ისტორიკოს ბექა კობახიძესთან ერთად განვიხილავთ, როგორ მივიდა ქართული პოლიტიკური და ინტელექტუალური ელიტა დამოუკიდებლობის იდეამდე, რა ისტორიულ მემკვიდრეობაზე დაყრდნობით მოქმედებდნენ ‘დამფუძნებელი მამები’.